Przy gaszeniu pożarów najważniejsze jest zawsze ratowanie ludzi i ograniczenie zniszczeń budynków i mienia. Ale co właściwie zawiera piana używana do gaszenia ognia? I co się dzieje, kiedy  wsiąka ona w ziemię w miejscu pożaru?

W 2013 r. w Sandvik Fire Suppression, z siedzibą w Australii, zaczęto pracować nad nowym rodzajem piany do urządzeń mobilnych. Zamierzano stworzyć najbardziej ekologiczną pianę gaśniczą na rynku, niezawierającą związków fluoru.

Tak powstała Sandvik Eclipse, pierwsza na świecie piana gaśnicza do sprzętu przeciwpożarowego, stosowanego w kopalniach odkrywkowych i podziemnych, w budownictwie, leśnictwie, gospodarce odpadami, transporcie i kolejnictwie.

Sandvik Eclipse gasi ogień wydajniej niż dotychczas produkowane substancje. Można ją również z powodzeniem stosować do zabezpieczania przed ponownym wybuchem pożaru. Strażacy nie będą teraz musieli wdychać niebezpiecznego fluorku.

– Wszyscy na tym korzystają – mówi Michael Sargaison, kierownik sprzedaży w Sandvik Fire Suppression, który kieruje projektem Eclipse. – Nasi klienci mogą chronić swoich pracowników, budynki i systemy produkcyjne przed ryzykiem pożaru. Cena Eclipse jest zbliżona do ceny innych środków przeciwpożarowych, lecz gdy się uwzględni konieczność uprzątnięcia toksycznych substancji gaśniczych, to okazuje się, że całkowite koszty są znacznie niższe.

Pisząc historię
Większość pian gaśniczych zawiera fluorki, które przedostawszy się do powietrza i gleby stanowią poważne zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i środowiska naturalnego. Często akumulują się one w naziemnych i podziemnych ciekach wodnych, takich jak na przykład Wielki Basen Artezyjski w Australii, zanieczyszczają wodę i mają negatywny wpływ na florę i faunę. Z czasem zanieczyszczenia osiągają poziom toksyczny, uniemożliwiając wszelkie życie w tych wodnych habitatach.

– Chcieliśmy znaleźć alternatywny produkt, który zapewniłby doskonałą ochronę ludzkiego zdrowia i systemów produkcyjnych naszych klientów oraz redukował zagrożenie dla środowiska – mówi Sargaison.

Piana Sandvik Eclipse została opracowana i wprowadzona na rynek w Australii, gdzie obowiązują jedne z najsurowszych przepisów na świecie dotyczących środowiska pracy.

– Australia była więc logicznie wybranym miejscem dla wprowadzenia tego produktu, który zapoczątkuje środki gaśnicze bez fluorków – mówi Sargaison. – Nasze przepisy nakazują maksymalne ograniczenie emisji substancji zawierających fluorek do środowiska.

– Jedynym ograniczeniem w działaniu Eclipse jest jej niższa efektywność przy ujemnych temperaturach, co ogranicza jej zastosowanie w niektórych krajach. Nasz dział badawczo-rozwojowy pracuje nad wyeliminowaniem tego mankamentu.

Uniwersalna ochrona
Niemal nazajutrz po prezentacji wiele australijskich firm górniczych i ich podwykonawców zdecydowało, że nowy środek będzie standardowym wyposażeniem w ich zakładach i pojazdach.

Zespół Sargaisona pracował intensywnie nad stworzeniem środków bezfluorowych, które miałyby znikomy szkodliwy wpływ na środowisko, zgodnie z zasadą „Zero Szkód”.

– Stworzyliśmy listę potencjalnych „kandydatów”, po czym przeprowadziliśmy wiele praktycznych testów gaszenia ognia w ośrodku Queensland Fire and Rescue Service Live Fire Campus w Brisbane  – informuje Sargaison. – Było to idealne miejsce, gdyż, podobnie jak w większości organizacji publicznych w Australii, nie wolno tam stosować piany z fluorkiem w środkach gaśniczych.

Po wstępnych testach w obiektach ośrodku  Whyte Island w Brisbane – oraz we własnej firmie, chcąc zapewnić kompatybilność nowych substancji z innymi systemami firmy Sandvik, wybrano jeden środek. Następnie sprawdzono jego zgodność z normą Australian Standard 5062-2006, zawierająca regulacje przenośnych systemów przeciwpożarowe. Eclipse spełniła wszystkie warunki i trafiła na oficjalną listę sprzętu przeciwpożarowego ActivFire.

Ciepłe przyjęcie na antypodach
Nowy produkt wkrótce stał się znany jako pierwszy na świecie środek gaśniczy bez fluorku. Można go używać we wszystkich rodzajach przenośnego sprzętu przeciwpożarowego, może również trafiać do gleby bez szkody dla środowiska. W odróżnieniu od substancji gaśniczych zawierających fluorek, które pozostaną w glebie i wodzie przez tysiąc lat, Sandvik Eclipse ulega całkowitemu rozkładowi w ciągu 60 dni, nie pozostawiając zanieczyszczeń lub szkodliwych substancji.

– System Eclipse jest odpowiedni dla wszystkich klientów, którzy potrzebują dla swoich zakładów produkcyjnych efektywnego i ekologicznego środka gaśniczego – mówi Sargaison. – W Australii przykłada się dużą wagę do ochrony ekosystemu tego kraju, nic więc dziwnego, że zainteresowanie nowym środkiem przeszło wszelkie oczekiwania.

Już wkrótce Sandvik przestawi na Eclipse wszystkie swoje systemy przeciwpożarowe. Potem można będzie je oficjalnie oferować jako systemy przeciwpożarowe bez fluorku.

– Będzie to na pewno nowy standard dla przenośnego sprzętu przeciwpożarowego – zapewnia Sargaison. – W czym na pewno pomogą nowe przepisy dotyczące przechowywania związków fluoru.

Tekst: Alannah Eames  Zdjęcia: Sandvik