Lepsze powietrze na dole
Jednym z najważniejszych wyzwań w górnictwie jest obecnie jakość powietrza w kopalniach podziemnych. W kopalni Bordec w Kanadzie, należącej do firmy Goldcorp, wprowadza się pełną elektryfikację wszystkich operacji górniczych z zastosowaniem wyposażenia firmy Sanvik. Elektryfikacja ma służyć minimalizacji emisji spalin w kopalni. Konieczne są jednak w tym celu dalsze działania. „Solid Ground” rozmawiał z Karen Hudson-Edwards, profesorem zrównoważonego górnictwa w University of Exeter, na temat metod polepszenia jakości powietrza w kopalniach podziemnych.
Jakie ryzyko niesie ze sobą zła jakość powietrza w kopalniach podziemnych?
Zła jakość powietrza pod ziemią jest spowodowana czynnikami takimi jak ciepło, wilgotność, zapylenie, a także duszące, toksyczne, łatwopalne i radioaktywne gazy. Wszystko to może prowadzić do poważnych kłopotów zdrowotnych, takich jak pogorszenie koncentracji, stres cieplny, podrażnienie dróg oddechowych, zatrucie, a także pylica płuc, zwłóknienie, sylikoza czy rak płuc.
Jakie trudności wiążą się z dostarczaniem świeżego powietrza pod ziemię?
Jednym z najważniejszych problemów są koszty. Skuteczna wentylacja kopalni wymaga również dobrej znajomości metod dostarczania świeżego powietrza oraz rodzajów zanieczyszczeń. Dotyczy to zwłaszcza głębszych pokładów, gdyż panuje tam z reguły wyższa temperatura, a wtłaczane powietrze musi przebyć dłuższą drogę.
Jakim zagrożeniom pod ziemią może zapobiec dobra wentylacja?
Należą do nich pożary i wybuchy gazów. Awaria systemu wentylacyjnego może spowodować zmniejszenie się ilości tlenu i w rezultacie nagromadzenie toksycznych gazów, niebezpiecznych dla górników. Może również się wtedy zwiększyć ilość pyłu, który może być przekazywany przez system wentylacyjny lub powodować korozję elementów tego systemu.
W jaki sposób nowoczesna technologia może polepszyć jakość powietrza pod ziemią?
We wszystkich operacjach w kopalniach podziemnych coraz większą rolę odgrywa technologia komputerowa, co dotyczy także wentylacji. Przykładowo, systemy Wentylacja na Żądanie (Ventilation on Demand – VOD) mogą zapewnić dopływ świeżego powietrza wyłącznie do przodka, gdzie odbywa się praca, a nie do miejsc, gdzie nic się nie dzieje. Systemy VOD pracują z wykorzystaniem sieci czujników, które przesyłają dane dotyczące jakości powietrza, lokalizacji pracowników i innych czynników do centralnego komputera, który precyzyjnie steruje procesem wentylacji. Zapewnia to pracownikom dobrą wentylację, umożliwiając równocześnie zmniejszenie kosztów. Inne jeszcze innowacje to wentylacja oparta na wymianie ciepła, stosowana obecnie w kopalni Creighton firmy Vale w Ontario, a także zastosowanie sprężonego hydraulicznie powietrza w głębokich kopalniach.
Co można zrobić, aby zmniejszyć narażenie górników na zanieczyszczenia powietrza?
Najważniejsze są tu nowoczesne, efektywne, dobrze utrzymane systemy wentylacyjne. Oczywiście powinny one spełniać określone normy prawne i odpowiadać przepisom regulującym ich pracę. Obecnie coraz częściej dąży się do redukcji lub wyeliminowania emisji spalin z silników dieslowskich i zastępowania ich urządzeniami elektrycznymi zdalnie sterowanymi. Przynosi to liczne korzyści, takie jak zmniejszenie emisji gazów, hałasu, drgań i ciepła, a także obniżenie poziomu kosztów.
Czy istnieje nowoczesna wersja „kanarka w klatce”?
Kanarka w klatce w podziemnych kopalniach węgla zastąpiły dziś inteligentne technologie. Z ich pomocą można monitorować, wykrywać, kontrolować i przekazywać informacje na temat potencjalnych zagrożeń. Urządzenia takie działają zdalnie i przez całą dobę. Takich technologii i urządzeń powstaje coraz więcej. Należą do nich na przykład bezprzewodowe sieci czujników, identyfikacja radiowa, inteligentne bramki, mobilne czujniki i przetwarzanie danych w chmurze. Internet Rzeczy łączy wiele tych technologii w zdalnie operowane sieci.