Na północ od 60. równoleżnika, gdzie słońce prawie się nie pojawia w czasie zimowych miesięcy, zespół ds. utrzymania ruchu firmy Sandvik dba o to, aby maszyny i urządzenia w należącej do firmy De Beers kopalni diamentów pracowały bezawaryjnie.

Zespół pracuje w kopalni w Snap Lake, leżącej w kanadyjskiej prowincji Terytoria Północno-Zachodnie już od 2007 roku. W tym czasie nigdy nie zdarzył się wypadek skutkujący absencją (lost time injury – LTI), po którym pracownik choćby na jeden dzień musiał być nieobecny w pracy. Przyczyną tego imponującego rekordu są przede wszystkim ściśle przestrzegane procedury bezpieczeństwa wdrożone przez Sandvik i De Beers, ale nie mniej ważna jest świadomość i odpowiedzialność pracowników.

– To wielka zasługa zarówno załogi, jak i nadzoru BHP – mówi Peter Larsen, wicedyrektor ds. zdrowia i bezpieczeństwa w pracy (EHS – Environmental Heath and Safety) w Sandvik Mining Americas. – Obie firmy skutecznie stosują procedury bezpieczeństwa, a pracownicy i kadra kierownicza skutecznie sobie radzą w wymagających sytuacjach. Staramy się, aby zarówno przepisy, jak i odpowiednia kultura i świadomość pomagały pracownikowi podejmować odpowiednie decyzje.

Procedur bezpieczeństwa jest bardzo wiele. Liczący 45 osób zespół Sandvik utrzymuje ruch wszystkich ruchomych urządzeń po ziemią i na ziemi, a jego członkowie pracują zgodnie z zasadami bezpieczeństwa ustalonymi wspólnie przez Sandvik i De Deers. Celem jest rozpoznanie, ocena i zapobieganie niebezpiecznym sytuacjom zanim one się wydarzą.

– Obie firmy podzielają filozofię „zero wypadków”, jako podstawę naszej codziennej pracy – podkreśla Larson. – Żadna nie akceptuje wypadków jako czegoś nie do uniknięcia. Szkolenie z zakresie bezpieczeństwa pracy jest prowadzone w sposób ciągły, a nasz zespół jest zawsze do dyspozycji pracowników.

Zarówno Sandvik, jak i De Beers przestrzegają ściśle systemów certyfikacji i zarządzania, które są gwarancją, że praca będzie wykonywana w sposób prawidłowy i bezpieczny. Systemy zarządzania nie mogą jednak przewidzieć każdej sytuacji w dynamicznej rzeczywistości w kopalni. Dlatego są wdrażane także lokalne programy bezpieczeństwa, bardziej dopasowane do realnych sytuacji.

Wszyscy pracownicy codziennie przed rozpoczęciem zmiany uczestniczą w spotkaniu poświęconemu kwestiom bezpieczeństwa, a także w specjalnym spotkaniu w tym zakresie raz w tygodniu. Każdy zatrudniony ma także pięciopunktową kartę bezpieczeństwa, która zawiera takie pytania jak: Czy wejścia i drogi są w odpowiednim stanie? Czy miejsce pracy i wyposażenie są w odpowiednim stanie? Czy praca przebiega w sposób odpowiedni i bezpieczny? Karta również zachęca pracownika, aby raz dziennie poświęcił chwilę na ocenę warunków pracy pod kątem bezpieczeństwa.

– Osiągnięcie takiego kamienia milowego jest wynikiem długiej i intensywnej pracy, której uwieńczeniem jest wysoka świadomość każdego pracownika, od operatorów w produkcji po dyrekcję – mówi Cathie Bolstad, jedna z dyrektorów firmy De Beers Canada.

Zespół korzysta także z systemu zwanego szkolenie w ocenie ryzyka (Risk Assessment Training), a także stosuje ocenę dużych pięciu zadań (Big Five Task Assessment), gdzie pracownicy odpowiadają na 10 pytań dotyczących ich zadań i miejsc pracy, po czym następuje identyfikacja potencjalnych zagrożeń i ich korygowanie. Przed rozpoczęciem każdej operacji zatrudnieni otrzymują plan zawierający bezpieczne procedury.

– W sektorze górniczym wypadki zawsze występowały, szczególnie w obszarze obsługi maszyn i utrzymania ruchu – mówi Marc Stuparyk, kierownik zespołu utrzymania ruchu w kopalni Snap Lake. – Programy bezpieczeństwa wdrożone przez Sandvik i De Beers sprawiają jednak, że nie wykonuje się u nas pracy w sposób zagrażający zdrowiu.

Jest to dosyć skromnie powiedziane. Od sześciu lat jedyny wypadek zdarzył się, kiedy pracownik stłukł łokieć i trzeba było założyć na nim trzy szwy. Po czym powrócił do pracy.

Praca w górnictwie niesie ze sobą określone ryzyko i panuje przekonanie, że kopalnie to bardzo niebezpieczne miejsce – mówi Larsen. – W rzeczywistości jest tak, że elementy ryzyka mogą być odpowiednio kontrolowane. Nie chcemy wypadków przy pracy. Produkt, którego powstanie wiąże się z cierpieniem ludzi, nie jest dla nas akceptowalny.

Firmy Sandvik i De Beers osiągnęły taki stan rzeczy, ciężko pracując w sytuacji, kiedy warunki takie jak niskie temperatury, silne wiatry i miękkie podłoże są elementami ryzyka.

Specjaliści z Sandvik pracujący w Snap Lake – pierwszej podziemnej kopalni diamentów w Kanadzie, przylatują do pracy na dwa tygodnie, pracują na 12-godzinnych zmianach, po czym mają dwa tygodnie wolnego. W okolicy nie ma komercyjnego lotniska, co oznacza, że bezpieczeństwo pracy nabiera dodatkowego znaczenia.

– De Beers chce wydobywać diamenty w sposób bezpieczny i rentowny, unikając uszczerbku na zdrowiu pracowników i negatywnego wpływu na środowisko naturalne zapewnia Bolstad. – Aby osiągnąć te cele, potrzebni są partnerzy biznesowi, którzy wyznają takie same wartości.

Sandvik obsługuje inne kopalnie, z taką samą imponująca statystyką w zakresie bezpieczeństwa pracy, ale kopalnia w Snap Lake jest specjalna, gdyż szwedzką firmę i De Beers łączy bliskie partnerstwo, które sięga 2004 r.
– Kiedy firma De Beers poszukiwała partnera, nie mówiła o pieniądzach czy wyposażeniu – mówi Larsen. – Pytanie brzmiało: Czy możemy zawrzeć związek małżeński i czy będzie on trwały?

Obie firmy wykonały precyzyjną ocenę wartości i kultur korporacyjnych – i rozpoczęły ścisłą współpracę. Od tego czasu zmieniał się w firmach personel, kierownictwo, a także światowa gospodarka.

– A nasze małżeństwo trwa i odnosi sukcesy – zapewnia Larsen.

Tekst: Lindsay Holmwood